Levensfaseproblematiek

Man met backpack midlifecrisis Pixabay rechtenvrij

Wat zijn levensfases?

In een leven doorloop je verschillende fasen, zoals de kindertijd, de puberteit en de volwassenheid. In de volwassenheid zijn fasen te onderscheiden als de fase van jongvolwassene, de middelbare leeftijd en de fase nadat je met pensioen bent gegaan.

Levensfasen worden gekenmerkt door een bepaalde lichamelijke en mentale ontwikkeling die we als mens doormaken. En elke fase heeft daarnaast zijn eigen uitdagingen en verwachtingen, soms ook vraagstukken rondom zingeving. Als kind worden er bijvoorbeeld andere dingen van ons verwacht dan wanneer we volwassen zijn. En als we ouder worden kan de vraag zich opdringen wat we nu werkelijk belangrijk vinden in het leven of waar we het allemaal voor doen. Daarnaast kan de maatschappij bepaalde verwachtingen van je hebben, bijvoorbeeld dat je gaat studeren of dat je een gezin krijgt. Vaak zijn dit soort verwachtingen cultureel bepaald.

Klachten bij een nieuwe levensfase

Een nieuwe levensfase kan je uit balans brengen en kan gepaard gaan met twijfels of onvrede. Bijvoorbeeld als je niet aan bepaalde verwachtingen voldoet of als je niet goed weet wat je wilt. Het kan zijn dat je er onzeker van wordt of dat je onvrede voelt over waar je staat. Het kan ook confronterend zijn, bijvoorbeeld om te merken hoe je lichaam verandert of als je beseft welke fases er al achter je liggen. Vaak vinden mensen er na verloop van tijd hun weg in en passen ze zich aan aan de veranderende omstandigheden die de nieuwe fase met zich meebrengen. Soms kan de overgang naar een nieuwe levensfase gepaard gaan met psychische klachten, zoals aanhoudende spanningsklachten, depressieve gevoelens of angstklachten. Dit noemen we ook wel levensfaseproblematiek.

Midlifecrisis en dertigersdilemma

Over levensfasen in de kindertijd en puberteit is veel bekend vanuit ontwikkelingspsychologisch onderzoek. Levensfasen in de volwassen leeftijd zijn minder onderzocht en minder duidelijk omschreven, hoewel de levenslooppsychologie er sinds kort wel aandacht aan besteedt. In de media wordt gesproken over fenomenen als een ‘dertigersdilemma’ en een ‘midlifecrisis’, maar hier is vrijwel geen wetenschappelijk bewijs voor. Dat neemt niet weg dat veel mensen zich herkennen in de worsteling met deze levensfaseproblemen. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat mensen van middelbare leeftijd zich gemiddeld minder gelukkig voelen dan daarvoor en daarna. Dit wordt de ‘Happiness curve’ genoemd die eruit ziet als een letter U: met een dip in het midden. Het is niet precies duidelijk hoe deze dip ontstaat.

Tips bij psychische klachten op oudere leeftijd

Eenzaamheid, veel piekeren, snel geïrriteerd of in de war zijn. Bent u al wat ouder en ervaart u psychische klachten? Bijvoorbeeld omdat u het hierdoor lastig vindt om te koken of af te spreken met familie en vrienden. In onze gratis flyer geven we tips die u helpen om hiermee om te gaan. Ook is deze flyer geschikt om een oudere met psychische problemen beter te begrijpen en te ondersteunen.

Hulp bij levensfaseproblematiek

Als je hulp wilt bij levensfaseproblematiek kun je terecht bij de praktijkondersteuner ggz van je huisarts. Therapie bij een psycholoog wordt bij deze klachten alleen vergoed als er naast levensfaseproblemen ook sprake is van bijvoorbeeld een stemmingsstoornis of angststoornis. Ook kun je bellen, chatten, appen of mailen met een van de hulpverleners van de MIND Hulplijn (voorheen Korrelatie), om te bespreken wat er met je aan de hand is en hoe je ermee om kunt gaan.